Reis mee door de wereld van hoogbegaafdheid, intensiteit en schooltrauma

Titel: Een intense reis

Auteur: Marije Hofland

Uitgever: SWP Amsterdam

ISBN: 9789085601289

Samenvatting

De intense reis is een ervaringsgericht boek. Het is beschreven vanuit het perspectief van een moeder waarvan haar zoon hoogbegaafd is. Ze beschrijft aan de hand van voorbeelden en een koppeling met de theorie, hoe hoogbegaafdheid zich kan uiten, waardoor het boek een herkenning is voor veel ouders van hoogbegaafde kinderen. De theorie van hoogbegaafdheid is op een prettige manier verwerkt in het boek en leest voor ouders daarom erg gemakkelijk en zal veel herkenning geven. Naar aanleiding van het boek heeft de auteur ook een podcastserie gemaakt. In eerste instantie gerelateerd aan dit boek, maar daarna in gesprek met diverse (ervarings) deskundigen over onderwerpen gerelateerd aan het boek “Een intense reis”. Door het delen van haar verhaal in combinatie met kennis en tips, probeert ze de reis (samen met haar gasten) makkelijker te maken voor andere ouders van (hoog)begaafde kinderen en leerkrachten.

Het boek

Het boek is opgebouwd uit 4 delen, wat een goede heldere structuur geeft en het lezen vergemakkelijkt.

Deel 1 gaat over de betekenis van hoogbegaafd zijn. Dit deel is elke keer met voorbeelden uit het dagelijks leven beschreven wat de auteur tegenkomt als moeder en dit koppelt ze aan de theorie rondom hoogbegaafdheid. Hier komen de zijnskenmerken van hoogbegaafde kinderen tevens aan bod met de overexcitibilities van Dabrowski. Het woord Té is daar een mooi voorbeeld van. Daarbij beschrijft de auteur de asynchrone ontwikkeling, growth en fixed mindset en hoe belangrijk de autonomie is voor een kind met kenmerken van hoogbegaafdheid

Deel 2 beschrijft het naar school gaan als hoogbegaafde leerling. Hierin gaat de auteur eerst in op de executieve functies die opgesplitst worden in twee groepen:

(1) denkvaardigheden: ‘Planning en prioriteiten stellen’, ‘Organisatie’, ‘Timemanagement’, ‘Werkgeheugen’, ‘metacognitie’

(2) gedrag: ‘Reactie-inhibitie’, ‘Emotieregulatie’, ‘Volgehouden aandacht’, ‘Taakinitiatie’, ‘Flexibiliteit’, ‘Doelgericht doorzettingsvermogen’.

Vervolgens beschrijft de auteur het leren, leren, automatiseren, het belang van peers, omgaan met autoriteit en rechtvaardigheidsgevoel. Hierin komen hele herkenbare dingen aan bod die velen van jullie zullen herkennen in het lesgeven aan deze leerlingen of als ouder. Het is in elk geval heel goed hiervan op de hoogte te zijn in de omgang met deze leerlingen.

Deel 3 beschrijft wanneer naar school gaan traumatisch wordt. Helaas is in ongeveer 1/3 van de hoogbegaafde doelgroep dit het geval. Hierin is nog echt werk te doen in het onderwijs en in de hulpverlening. Luisteren naar de ouders en het leeraanbod passend maken bij de behoefte van de leerling zou centraal moeten staan. De auteur beschrijft wat trauma is en wat er gebeurt in de hersenen om meer inzicht te krijgen. En een korte opsomming van diverse misdiagnoses worden er beschreven (meer daarover leest u in het boek van Webb in een andere recensie). Er staan veel tips in voor leerkrachten hoe er mee om te gaan, tips voor scholen en tips voor de ouder en het kind zelf.

Deel 4 gaat erover wat het met jou als ouders doet. Hoe en waar kun je hulp inschakelen, een stukje herkenbaarheid delen helpt al heel veel. Zoek elkaar op, krijg meer kennis over jezelf als ouder, sluit je aan bij een groep, zodat je meer inzicht krijgt in jezelf en je je eigen kind verder kunt helpen.

Conclusie

Een goed leesbaar boek met veel informatie prettig beschreven en echt een hulpmiddel voor ouders en leerkrachten wat er gebeurd met een leerling met kenmerken van hoogbegaafdheid, wat deze zoal tegen komt in het dagelijks leven en wat de ouders hierin meemaken. Mooi dat er zowel een geschreven versie is, dan wel een podcast gerelateerd aan het boek: ’de intense reis’. Voor veel mensen kan dit een herkenning zijn en ook een hulpmiddel om goed met hoogbegaafdheid om te gaan. Ik eindig met wat de auteur als laatste beschrijft; een stuk acceptatie van jezelf helpt je hoogbegaafdheid meer begrijpen en probeer het denken en voelen meer in balans te brengen.

Doortje Wüllschleger

Bestuurslid Choochem