Kennisbank

KNAW Onderwijsprijs 2023 – Hoogbegaafde middelbare scholieren verdienen ook aandacht

De KNAW Onderwijsprijs erkent jaarlijks twaalf vwo-profielwerkstukken van hoge kwaliteit. Per profiel is er een eerste, tweede en derde prijs. De leerlingen die deze werkstukken geschreven hebben, ontvangen een studiebeurs van respectievelijk 2000, 1500 of 1000 euro en een oorkonde. De KNAW beloont niet alleen de leerlingen, maar ook de begeleidende docent en de scholen die het de leerlingen mogelijk hebben gemaakt een topprestatie te leveren.

De KNAW Onderwijsprijs viert dit jaar haar 15 jarig jubileum!

Onder de winnaars zijn ook de genomineerden Keete en Paul.

Hoogbegaafde kinderen voelen zich vaak onbegrepen. Het profielwerkstuk van Keete Beckeringh en Paul Stam gaat daarover. Hun werk is genomineerd voor de Onderwijsprijs van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Het onderzoeksverslag van Keete en Paul gaat in op de invulling die middelbare scholen momenteel geven aan ondersteuning voor hoogbegaafde kinderen en onderzoekt aan de hand daarvan hoe deze ondersteuning efficiënter, resultaatgerichter en prettiger ingericht kan worden, wat uiteindelijk resulteert in een aantal duidelijke adviezen voor middelbare scholen(koepels).

Lees hier het onderzoeksverslag van Paul Stam & Keete Beckeringh

Gedurende het onderzoek zijn allereerst interviews afgenomen met een aantal deskundigen met gedetailleerde kennis van hoogbegaafdheid. De opgedane kennis uit de literatuur en de interviews is vervolgens gebruikt om de doelgroep zelf te benaderen. Hierbij zijn 215 hoogbegaafde jongeren en ouders van zulke jongeren benaderd met kwalitatieve vragenlijsten.

Uit de resultaten van de interviews en het onderzoek onder de doelgroep zelf bleek nog veel ruimte voor verbetering wat betreft de ondersteuning van hoogbegaafde leerlingen in het voortgezet onderwijs. Daarbij lijkt vooral het ontbreken van kennis, erkenning, begrip en maatwerk bezwaarlijk te zijn. Voor een aanzienlijk deel van de ondervraagde hoogbegaafde scholieren lijkt ondersteuning in zijn geheel te ontbreken. Waar ondersteuning wél beschikbaar is, wordt deze wisselend beoordeeld.

De conclusie stelt op basis van de resultaten een aantal maatregelen, handvatten en richtlijnen voor die begeleiders en scholen(koepels) kunnen gebruiken om de ondersteuning voor hoogbegaafde kinderen sterk te verbeteren.

Je bent als er meer hulp nodig is, een soort van ‘blok aan t been van de docent’: nog een kind die meer ondersteuning wil hebben …

In een interview met het NOS Radio 1 Journaal, met Astrid Kersseboom, vertellen Paul en Keete wat het is om hoogbegaafd te zijn, en tegen welke problemen zij opliepen op school. In dit interview heeft het NOS Radio 1Jounaal aandacht voor hun onderzoek: “Hoogbegaafde middelbare scholieren verdienen ook aandacht.”

Klik hier om het fragment te beluisteren.

 

Als aanvulling op de conclusie hebben Paul en Keete tien ‘gouden regels’ geformuleerd. Deze dienen als handvatten voor scholen en begeleiders bij het ontwerpen en uitvoeren van ondersteuningsmaatregelen voor hoogbegaafde kinderen.

1. Zorg voor parate (basis)kennis in het gehele docententeam, zodat zij kinderen tijdig (h)erkennen in hun behoeften
2. Neem voorzieningen voor hoogbegaafde kinderen op in het beleidsplan
3. Weet wat hoogbegaafdheid betekent voor kinderen en docenten
4. Blijf kijken naar het kind, signaleer hoogbegaafdheid
5. Praat niet over de leerling maar met de leerling over welke ondersteuning nodig is
6. Maak ondersteuning passend en persoonlijk, speel in op specifieke behoeftes
7. Wees niet bang om bestaande methodes los te laten
8. Geef hoogbegaafde kinderen de ruimte om te ontdekken en te groeien
9. Zet de hoogbegaafde leerling ‘aan’ en zorg vooral dat ze niet ‘uit’ gaan
10. Zie de leerling als een uniek persoon