Kennisbank

Meer dan slim

Titel: Meer dan slim
Auteur: Corry Wolters
Uitgever: Pica
ISBN: 9789492525857

Samenvatting
Dit boek richt zich op het talent van hoogbegaafde kinderen, waarbij ‘talentgericht werken’ centraal staat en gebaseerd is op de Positieve Desintegratie Theorie van Dabrowski. Het boek bevat veel voorbeelden uit de praktijk, is goed uitgelegd voor begeleiders die kinderen met de kenmerken van hoogbegaafdheid begeleiden, een hoofdstuk voor het kind zelf en met veel bruikbare werkvormen.

Het boek
De auteur van het boek is psychologe en heeft dit boek geschreven na jarenlange ervaring en werken met kinderen die kenmerken vertoonde van hoogbegaafdheid. Het boek gaat uit van de theorie van Dabrowski, waarbij de emotionele ontwikkeling centraal staat en dit bekijkt vanuit een positieve (groei) houding. De ‘overexcitibilities’ hier vertaald als ‘intensieve belevingskanalen’ kunnen op verschillende manieren tot uiting komen, bijvoorbeeld door faalangst, perfectionisme, prikkelgevoeligheid, heftige emoties, enz. In dit boek wordt duidelijk gekeken naar de talenten van ieder kind met kenmerken van hoogbegaafdheid en hoe deze tot uitdrukking kunnen komen, vandaar ook ‘talentgericht werken’. Het boek bestaat uit twee delen; deel 1 gaat over de uitleg van hoogbegaafdheid en deel 2 start met een hoofdstuk geschreven voor kinderen met de kenmerken van hoogbegaafdheid en tevens worden hier  handvatten en werkvormen aangereikt voor ouders en professionals. Hierdoor is het boek goed bruikbaar in onderwijs en hulpverlening.

Veel kinderen die aangemeld worden in de praktijk komen met klachten als: ‘piekeren’, ‘somatische klachten zonder medische oorzaak’, ‘eenzaam voelen’ en ‘matige scores op school’. Talent heeft de juiste begeleiding nodig om tot bloei te komen. Talentgericht werken vertrekt vanuit ‘het talent’. Het hebben van klachten kun je ook als functioneel beschouwen. Als je veel piekert kun je heel diep nadenken over iets of als je erg angstig bent, heb je het talent om heftige emoties te ervaren. De begeleiding is erop gericht dat de begeleider leert hoe het kind met kenmerken van hoogbegaafdheid met deze symptomen om kan leren gaan, er een andere kijk op leert krijgen en deze te accepteren. De klacht staat niet centraal, maar er wordt gezocht naar innerlijke hulpbronnen van het kind en veerkracht. Van ‘klacht’ naar ‘kracht’!

Aan de hand van drie zones (comfortzone, leerzone en paniekzone) wordt beschreven hoe kinderen bewust kunnen worden van hun ‘leren’. Hierdoor krijgt het kind goed zicht op hoe het leren werkt in het brein en wat er gebeurd, waardoor ze meer bewustwording krijgen van de processen die zich allemaal in hun hoofd afspelen, wat hen belemmert, wat hen in hun kracht zet en hoe ze weer in balans kunnen komen. Een prachtige metafoor die gebruikt wordt in het boek rondom overprikkeling is de rivier. De rivier staat voor groei en ontwikkeling. Je bent er veilig, totdat er stress optreedt door wrakhoutjes (pestgedrag, spanning, druk, enz.) en het kind naar de oever zwemt en zich vastklampt aan de kant. Aan de linkerkant treedt de stressreactie ‘bevriezing’ op en wordt het kind inactief. Aan de rechterkant treedt de stressreactie ‘vechten’ of ‘vluchten’ op en wordt het kind overactief en ontstaat er extreme alertheid. Gelukkig blijft geen kind voortdurend aan de wal vastgeklampt en is het als begeleider belangrijk om het kind weer in de rustige stromende rivier te krijgen en tools aan te reiken, zodat het kind dit op den duur zelfstandig kan. Het kind kan dan letterlijk weer gaan groeien en ontwikkelen.

Conclusie
Een zeer bruikbaar boek rondom de begeleiding van hoogbegaafde kinderen, dat het talent zichtbaar wil maken bij kinderen met de kenmerken van hoogbegaafdheid. De theorie wordt helder uitgelegd met goede praktijkvoorbeelden, waardoor het gemakkelijk toepasbaar is in de praktijk, zowel in onderwijs als hulpverlening.

Doortje Wüllschleger
Bestuurslid Choochem