Titel: Sterke rekenaars in het basisonderwijs.
Auteur: Suzanne Sjoers.
ISBN 978906508998.
‘Sterke rekenaars hebben geen herhaling en nauwelijks instructie nodig.’ Dit is iets wat vaak wordt gedacht door zowel ouders als leerkrachten. Niets is minderwaar! Suzanne Sjoers deed onderzoek naar sterke rekenaars en kwam tot de conclusie dat zij net als zwakke rekenaars juist extra uitleg en instructie van de leerkracht nodig hebben. De middengroep (de B- en C-scoorders) zijn juist het minst instructie-afhankelijk.
In dit zeer praktische boek maakt Sjoers een indeling in drie categorieën sterke rekenaars:
De eerste groep betreft de goede rekenaars. Deze rekenaars hebben een goede match met de rekenmethode en hebben de stof snel door. Zij hebben aanleg voor rekenen en behalen goede cijfers. Deze rekenaars hebben behoefte aan een doel dat ligt in de naaste ontwikkeling. Zij hebben het nodig uitgedaagd te worden zodat zij niet perfectionistisch worden en alles hen vanzelf afgaat. De tweede groep betreft de snelle rekenaars. Dit zijn leerlingen die grote denkstappen te maken en in staat zijn om de opgedane kennis en vaardigheden in vergelijkbare situaties snel toe te passen. Door hun snelheid gebruiken ze soms incorrecte oplossingsstrategieën. Deze leerlingen hebben een leerkracht nodig die de focus legt op het proces in plaats van op het rekenresultaat. Als bepaalde werk- en leerstrategieën ontbreken, is het zinvol dat de leerkracht samen met deze leerling naast het rekendoel ook een groeidoel formuleert. Dit kan bijvoorbeeld zijn: ‘Ik kan sommen kiezen uit de basisstof die lastig zijn en deze samen met het pluswerk maken en op vrijdagmorgen afronden. Hierdoor oefen ik voldoende en loop ik geen achterstand op.’ Deze rekenaars zijn wel gebaat bij pluswerk maar het is belangrijk allereerst zorg te dragen voor de basis. Inoefening is noodzakelijk, hoe vervelend dit ook door deze leerlingen kan worden ervaren. De derde groep ten slotte betreft de creatieve rekenaars. Vaak is er bij deze rekenaars sprake van hoogbegaafdheid. Deze leerlingen snappen de bedoeling van de opdracht snel en zij maken grote denksprongen. Deze denksprongen klinken vaak onverwacht en onlogisch. Zij wijken af van de denkstappen van de snelle rekenaar. Deze leerlingen leren topdown en hebben behoefte aan zicht op het einddoel. Basiskennis is daarbij van belang. Het automatiseren van sommen bijvoorbeeld. Sjoers ontkracht omtrent het automatiseren het idee dat veel leeft, namelijk dat hoogbegaafde kinderen dit niet zouden kunnen. Zij ziet eerder dat er weerstand is ten opzichte van het automatiseren omdat leerlingen merken dat ze het niet echt nodig hebben. Ze kunnen het bijvoorbeeld toch op een rekenmachine uitrekenen…! Als ze het nut ervan ervaren en bijvoorbeeld de logica ervan inzien door tafels in een honderdveld in te vullen, blijken zij het wel onder de knie te krijgen. Ook kan het helpen een wedstrijdelement in te voegen, bijvoorbeeld door middel van een computergame. De creatieve rekenaar heeft er baat bij dat hij zijn creativiteit kwijt kwam in een pluslesdoel. Achterin het boek staan veel ideeën voor opdrachten die en beroep doen op creativiteit in de rekenles.
Kortom, een origineel, praktisch toepasbaar boek voor alle leerkrachten in het basisonderwijs. Neem en lees!
Door Willemien Schollaart-Vogel. Willemien is orthopedagoge en heeft haar eigen adviesbureau Dotado. Dotado test volwassenen en kinderen op hoogbegaafdheid.
