Dit is de tweede column over Daniël en zijn vrienden. Het gaat hierin over je capaciteiten, je positie in deze wereld en je relatie met God. Er zijn er die beweren dat intellect in de weg zou staan voor de invloed van de Heilige Geest in je leven.
Werking van de Heilige Geest
Maar deze buitengewoon begaafde Daniël die zoveel wijsheid, kennis en inzicht had kon visioenen en dromen uitleggen wat toch wordt verbonden met de werking van de Heilige Geest. Hij was bovendien een man van gebed en lofprijzing (bijv. Dan. 2:17-23; 9:3-27) en weet waaraan, of beter gezegd, aan wie hij zijn begaafdheid te danken heeft. Dat is God en die zoekt en eert hij in gebed. In Daniel 2 staat dat hij na een stressvol bericht naar huis ging, “hij bracht zijn vrienden Chananja, Misaël en Azarja op de hoogte 18 en vroeg hun de God van de hemel te smeken zich barmhartig te tonen en het mysterie te onthullen, zodat hij en zijn vrienden niet met de rest van de wijzen van Babylonië ter dood zouden worden gebracht.
19 Het mysterie werd aan Daniël onthuld in een nachtelijk visioen. Daarop prees hij de God van de hemel. 20 Hij zei: ‘Geprezen zij de naam van God, van eeuwigheid tot eeuwigheid, want hij bezit wijsheid en kracht. 21 Hij verandert tijden en uren, hij zet koningen af en stelt koningen aan, hij geeft de wijzen hun wijsheid, en de verstandigen hun kennis. 22 Hij onthult diepe, verborgen dingen, hij weet wat in duister is gehuld, en het licht woont bij hem. 23 U, God van mijn voorouders, loof ik en roem ik, want u hebt mij wijsheid en kracht geschonken, en mij onthuld wat wij u hebben afgesmeekt, u hebt ons laten weten wat de koning verontrust.’. ”
Het is duidelijk, Daniël weet aan wie hij zijn capaciteiten te danken heeft, aan de God die hemel en aarde geschapen heeft.
Je niet geaccepteerd voelen
Een ander punt dat ik naar aanleiding van het verhaal van Daniël wil benoemen en een van de dingen is die ik nogal eens hoor is dat hoogbegaafden zich met enige regelmaat niet geaccepteerd voelen. Er is soms een verholen automatisme bij mensen waardoor zij een houding aannemen van, ‘jij bent toch zo slim’, of een variatie daarvan, ‘je moet niet denken dat jij zo slim bent’ en dat ook wel uitspreken. Het gebeurt nogal eens dat hoogbegaafde kinderen, jongeren, maar ook wel volwassenen uit de groep liggen. Dat is zeker niet altijd zo en niet overal zo, maar toch …. En die groep kan ook de kerk zijn waar men toe behoort. Terwijl je je best doet om je aan te passen (het is de vraag of dat zo slim is om te doen), merk je dat je op de een of andere manier geen connectie hebt, en soms ronduit afgewezen wordt of het spreekwoordelijke pispaaltje bent. Dan voel je je niet geaccepteerd, laat staan geliefd, terwijl je meestal niet de juiste voeding krijgt of er zelden lichtpuntjes voor jou in de preek zijn. Soms vraagt de hoogbegaafde zich af wat hij of zij eigenlijk in de kerk te zoeken heeft. Dat komt niet door een desinteresse in religie of zo, maar doorgaans door het gegeven dat je in de gemiddelde groep geen vragen kan stellen die jou verder helpen, of er te vaak predikers zijn die, zoals ik een opmerking onlangs las van een naar mijn mening hoogbegaafd kunstenaar/spreker, het denkraam van een postzegel hebben. Die worden in bepaalde groepen of gemeenten op handen gedragen maar jij voelt je er niet bij thuis, en dan zijn er die je dat ook nog laten merken.
Jaloezie
Daniël lag ook uit de groep. Toen koning Nebukadnessar een droom had gekregen en de wijzen/astrologen die niet konden bekend maken noch de betekenis ervan en de koning besloten had daarop de wijzen te doden, kwam Daniël met een antwoord en oplossing. Hij redde hun leven, en dat van hemzelf. Later als de regering van de Babyloniërs is gevallen en er een Perzische regering wordt geïnstalleerd, stelt koning Darius 120 satrapen aan – een satraap was de hoogste bestuurder als plaatsvervanger van de koning – in de verschillende landen van het Perzische rijk, en drie rijksbestuurders waarvan Daniel er een was. Schijnbaar liet Darius een deel van de bestuurders op hun post. Dan staat er in Daniel 6: 4 – 5: “Daniël nu onderscheidde zich van de rijksbestuurders en satrapen door zijn buitengewone begaafdheid. De koning overwoog zelfs hem over het hele koninkrijk aan te stellen. Daarom probeerden de rijksbestuurders en satrapen in Daniëls bewind iets te vinden om hem voor aan te klagen, maar zij konden geen grond voor een aanklacht vinden of hem op een misstap betrappen, want hij was betrouwbaar en hij had nooit zijn plicht verzuimd of een misstap begaan.” Hier zie je dat de jaloezie van een groep, waarvan er waarschijnlijk een heel stel hun leven aan Daniël te danken hadden, hen er toe over laat gaan het leven voor Daniël onmogelijk te maken. Ze komen op een slim plan om hem uit de weg te ruimen, omdat hij zijn God aanbidt en niet de koning aanbidt of een vraag stelt. Hij moet vanwege een wet in de leeuwenkuil gegooid worden, maar overleefd dat. Waarschijnlijk waren mensen jaloers op Daniël vanwege zijn positie en dat hij zo in de picture stond bij de koning, en misschien ook wel omdat hij uitzonderlijk begaafd was. Wat zal Daniël zich soms alleen hebben gevoeld ook al had hij toch een aantal vrienden.
Geliefd bij God
Soms kan je als hoogbegaafde het gevoel hebben er niet bij te horen, maar laat je dat niet weerhouden om je tot God te wenden met je vragen. Als Daniël verdrietig is over de toestand van het gelovige volk, van Jeruzalem en hoe de tempel er bij lag, gaat hij in gebed en gaat vasten. Hij zoekt God op met zijn frustraties en vragen. Hij die zo een gevoel heeft voor het goddelijke, voor God zelf, komt er niet uit met zijn gebed. Hij zegt na een tijdje in zijn gebed, “Wacht niet langer en grijp in, verhoor ons gebed.‘ Dan wordt er een engel gezonden en die zegt het volgende: “Er is een woord uitgegaan toen je je smeekbede begon en ik ben gekomen om het over te brengen, want je bent zeer geliefd.” …. Daniel was zeer geliefd bij God! Daniël en zijn vrienden leefden een leven dat een geweldig voorbeeld voor ons leven kan zijn. Zij kenden God en groeiden in kennis, wijsheid en inzicht geactiveerd door Gods Geest. In hun denken was er groei, in hun relatie met God was er groei en ze bleven onder druk overeind, want ze gingen in gebed en vertrouwden op God. Daarbij stond Daniël op een speciale manier open voor Gods invloed in zijn leven, hij was gevoelig voor God, zoals een profeet dat kan ervaren. God openbaarde zichzelf en Zijn boodschap op een speciale manier aan Daniël. En wat heel belangrijk is, hij was geliefd bij God met wie hij was, met heel zijn persoonlijkheid.
Nico Catsburg schreef voor Choochem een serie columns over hoogbegaafdheid in de Bijbel. Dit is deel 7.
