Ze komt binnen: een jonge vrouw rond de dertig jaar, getrouwd en moeder van een dochtertje van nog geen jaar oud. Ik heet haar welkom, fijn dat je er bent.
Al eerder mailde ze mij met de vraag om eens kennis te maken, om te praten over thema’s die haar bezighouden. Over haar gevoeligheid, de grens tussen haarzelf en de ander, haar verlangen in haar eigen kracht te staan en over haar moeder/dochter-relatie. De geboorte van haar dochtertje heeft diepere lagen in haar aangeboord, waardoor het verlangen om aan deze thema’s te werken steeds groter is geworden.
Ik ben geraakt door haar moed om deze uitdaging aan te gaan; haar openheid, haar kwetsbaarheid en haar wens te willen werken aan haar eigen ontwikkeling.
De ontmoeting
Daar zit ze dan, bij mij aan tafel. Voor haar een dampende kop thee en een notitieboekje waarin ze heeft op geschreven wat haar bezighoudt. Zij vertelt, ik luister. Ik stel vragen, zij geeft antwoord. Ik voel en onderzoek samen met haar waar de bron ligt van de thema’s die spelen. Het is het begin van een reis die ik samen met haar af mag leggen.
Ze vertelt dat ze altijd goed aanvoelt hoe het met een ander is of wat deze persoon nodig heeft. Voor ze het weet heeft ze deze emoties overgenomen. Ze blijven aan haar vastkleven en het lukt haar niet dit los te laten. Ze probeert zo goed als mogelijk te zorgen voor deze mensen en zo beweegt ze steeds tussen de één en de ander.
Ze is voortdurend in contact met de ander, maar de prijs hiervoor is dat ze uit contact is met zichzelf. Dat ze niet weet waar zij begint en de ander eindigt. Het is een diffuus geheel. Voor de geboorte van haar dochter kon ze dit nog goed hanteren, maar nu is het anders. Het vreet energie, ze wordt er moe van. En voor haarzelf en haar dochtertje wil ze het anders.
Waar zit de bron van dit gedrag
Als systemisch coach zoem ik uit op dit thema en we spreken over haar gezin van herkomst. Ze vertelt dat gevoeligheid en emoties altijd een thema zijn geweest in haar gezin. Ze was hierin niet alleen, ze herkent dit in meerdere gezinsleden.
Ze schetst mij hoe ze zich als kind gedroeg en hoe ze thuis de sfeer aanvoelde; als er spanning was, of verdriet, of eenzaamheid of somberheid. En ze toont mij haar liefde voor haar moeder, het verlangen haar moeder gelukkig te zien. Zij voelt haar moeders pijn en verdriet. Moeder kwam zelf uit een gezin waar hard gewerkt moest worden, er werd niet gesproken over gevoelens. Moeder kent pijn en verdriet in haar leven, gaat door en moest als oudste dochter al vroeg zorgen voor het gezin. En dat deed ze zo goed als ze kon. Uit liefde voor haar moeder neemt ze (onbewust) de gevoelens van haar moeder over. Ze probeert moeder vooral niet te kwetsen en probeert te geven wat zij zo nodig heeft. Zo ontwikkelt zich onbewust in haar ‘the good girl’ en is ze voortdurend bezig vooral zo lief en braaf mogelijk te zijn. Wanneer vader na een lange dag hard werken thuis kwam, merkte ze op dat ook hij behoefte had aan rust. Daarom besloot ze hem niet lastig te vallen met haar vragen en haar verhalen. Ze trok zich terug en deed haar best onzichtbaar te zijn.
Ik zie het voor me: een klein meisje dat heen en weer beweegt tussen vader en moeder en ook zorgt voor haar ouders. Daardoor raakt zij steeds meer verwijderd van wie zij zelf is en staat ze niet op haar eigen plek in het familiesysteem. Ik zie dat ze deze beweging nu nog steeds maakt in de verschillende rollen die ze heeft. In systemische termen heet dit ‘triangulatie’ (tussen de ouders in) en ‘parentificatie’ (zorgen voor de ouders).
Als jong meisje leerde zij zichzelf dit gedrag onbewust aan, nu als volwassen vrouw belemmert het haar in haar functioneren.
De weg naar jouw plek
Tijdens één van onze coach gesprekken vraag ik haar op tafel door middel van poppetjes haar gezin van herkomst neer te zetten (familie opstelling). Op deze manier wordt visueel zichtbaar wat zich afspeelt onder de oppervlakte. Ik ervaar weer de kracht hiervan, iets visueel maken, er met een afstandje naar kunnen kijken maakt veel los. Vervolgens laat ik haar woorden uitspreken die de patronen ontrafelen en losmaken. Uitspreken van dat wat pijn deed, van gevoelens van onmacht en verdriet. Het erkennen dat zij een dochter is van haar ouders, dat zij de kleine is, opgeven van de hoop en het kinderlijke verlangen dat zij kan redden. Maar ook laat ik haar woorden uitspreken waarin zij haar kwaliteiten kan oogsten, want die zijn er ook. En zo leert zij haar plek in nemen.
Vanuit deze plek is zij in staat om zelf haar weg te gaan, kan zij haar eigen behoeftes onderzoeken, leren verantwoording te nemen voor de keuzes die zij zelf alleen kan maken. Hier kan zij ontdekken waar zij begint en de ander eindigt en haar grenzen bewaken. Hier kan zij leren om dat wat ze waarneemt met de ander in verbinding te brengen en gevoelens van de ander bij de ander te laten. Op deze plek kan zij het haarzelf goed laten gaan. En als zij haar juiste plek inneemt, is haar dochtertje in staat om kind te zijn en vanuit deze plek uit te groeien tot een volwassen vrouw.
Eline van de Woestijne, Bureau Kleurrijk
